Barbi Marković over haar voetbalboek van het jaar, 'Piksi Book': "Ik haat voetbal!"

Barbi Marković, heb je gelachen toen jouw "Piksi Boek" werd verkozen tot Voetbalboek van het Jaar? Ik heb gelachen toen ik genomineerd werd.

Jij bent waarschijnlijk de eerste prijswinnaar die een hekel heeft aan voetbal. Ja, tenminste, delen ervan.

Welke zijn dat? Het gaat helemaal niet om voetbal, net zoals voetbal vaak niet om voetbal gaat, maar om erbij horen, groepsidentiteiten en de daaruit voortvloeiende afwijzing van anderen. Ik vind dit soort samensmelting tot grote groepen gevaarlijk.

Waarom heb je eigenlijk een voetbalboek geschreven? Ik heb het nooit gewild, maar Frank Willmann is een zeer overtuigend persoon. Hij publiceert de "Ikonen"-serie, waarin het boek is verschenen, en wist dat ik een hekel heb aan voetbal. Toch bleef hij erop aandringen dat ik erover zou schrijven. En nadat ik had ingestemd, besefte ik dat ik zelf ook een boek over voetbal wilde lezen en benieuwd was hoe ik het onderwerp zou benaderen.

Je bent geboren en getogen in Belgrado, en je boek speelt zich af tegen de achtergrond van het uiteenvallen van Joegoslavië. In 1990 was je tien jaar oud. Had je toen al het gevoel dat het uiteenvallen van het land en voetbal iets met elkaar te maken hadden? Ik denk dat ik al vrij vroeg merkte dat de pestcultuur die in zulke gewelddadige tijden alle aspecten van de samenleving overneemt, een einde heeft.

"Voetbal was voor mij het kader om met deze of-of-situatie om te gaan," zei je in een interview. Zou er iets goeds aan kunnen zijn? Misschien, maar persoonlijk ben ik erg ongevoelig voor dit soort groepsidentiteit. Iemand zou me moeten uitleggen waarom het goed is.

"Piksi" gaat over Dragan Stojković, een voormalige sterspeler van Rode Ster Belgrado en huidig ​​bondscoach van het Servische nationale team. Wat interesseerde je in hem? Er zijn heel praktische redenen waarom ik hem heb gekozen. Elk boek in deze serie is vernoemd naar een speler, en ik kende er maar een paar. Ik kon alleen kiezen tussen hem en twee of drie anderen. Ik vond "Piksi" wel schattig klinken, en hij had vroeger een kapsel zoals dat van tekenfilmfiguur Calimero, en dat vond ik leuk. Maar toen zag ik veel video's waarin hij vierde dat Rode Ster Belgrado in de jaren 90 iets had gewonnen. Piksi is er vaak bij met Arkan, die vervolgens van leider van voetbalfans, leider van een paramilitaire eenheid en uiteindelijk oorlogsmisdadiger wordt. Daarom heb ik Piksi grotendeels naar de periferie van het boek verdrongen.

Hoe vergelijkbaar is de Barbie Marković in het boek met de echte Barbie Marković? Ze lijken erg op elkaar, maar niets van wat ik beschrijf is echt gebeurd. De beschrijvingen van de personages zijn behoorlijk realistisch, nou ja, soms misschien een beetje overdreven.

Geldt dat ook voor Slobodan Markowicz, je zeer ruimdenkende vader, met wie je in het boek de amateurterrassen van Belgrado doorkruist? Ja, ik vond hem altijd zo fascinerend dat ik hem in een boek wilde gebruiken. Maar ik dacht altijd dat hij een detective moest zijn.

Wat zei hij over hoe je hem beschreef? Hij weet niet wat er staat, omdat hij geen Duits spreekt. Maar hij is relatief ijdel, dus hij zou het waarschijnlijk niet zo leuk vinden. Of misschien vindt hij het juist wel leuk dat hij nu een literair figuur is.

Op een gegeven moment in het boek staat: "Barbi Marković 1989, geslacht vrouwelijk, maar voornaamwoorden hij hem hem." Was je vader teleurgesteld dat je geen jongen was die voetballer had kunnen worden? Mijn vader was altijd heel zachtaardig, een aardige man en niet de typische patriarch. Maar mijn ouders spraken me jarenlang aan met het mannelijke voornaamwoord. Het is niet ongebruikelijk in Servië om je dochter "mijn zoon" te noemen, maar bij mij ging het nog verder. Ik had altijd kort haar en toen we pioniers werden, droegen alle meisjes jurken, alleen ik droeg een pak. Dat was best cool, een genderonzekerheid uit de jaren 80, maar misschien was het diep van binnen een patriarchale kwestie.

Was voetballer worden in 1990 geen optie? Nee, dat was het nooit. Ik moest soms wel in de goal staan ​​als er wedstrijden voor ons huis werden gespeeld, maar dat was meestal niet prettig, en ik heb nooit kunnen voetballen.

Je boek eindigt met de zin "Ik haat voetbal." Is er nog iets wat je met voetbal kunt rijmen? Het is niet alleen voetbal; ik kijk over het algemeen niet graag naar sport. Ik ben dol op tafeltennis, maar ik zou nooit tafeltennis op tv kijken. En voetbal is niet alleen doordrenkt van nationalisme, het is vaak ook saai. Mijn hele jeugd keek ik naar wedstrijden waar absoluut niets gebeurde. Hoe kleiner de teams, hoe minder interessant het was. Tegenwoordig raak ik soms verstrikt in de Hollywood-situatie op tv, wanneer een klein team onverwacht wint. Dan wil ik de underdog steunen, maar dat is dan ook alles.

Vindt u het vreemd dat u waarschijnlijk de enige persoon in de zaal zult zijn bij de prijsuitreiking op 24 oktober in Neurenberg die voetbal volledig afwijst? Nee, ik voel me niet helemaal misplaatst, want ik kon de taal die in voetbalverslaggeving wordt gebruikt in ieder geval wel waarderen. Die collega's op radio of televisie die urenlang een leeg veld moeten bestrijken met een paar heen en weer rennende mensen, doen dat soms heel creatief. Er was een Kroatische presentator wiens woorden altijd rijmden. Mijn favoriet was Jordan Ivanovic, die ik als kind vaak op de radio hoorde. Hij had vreemde metaforen. Zoals: Net zoals een vulkaanuitbarsting het mooiste is wat er in de natuur bestaat, is de volley de hoogste vorm van voetbal.

Ze waren zo onder de indruk van de mensen aan de microfoon dat er een passage in het boek staat waarin een denkbeeldige verslaggever live commentaar geeft terwijl ze aan hun boek werken. Zou het niet grappig zijn als ons hele leven zo becommentarieerd zou worden? Vooral omdat deze verslaggevers zelfs van echt saaie situaties iets zouden maken.